امروزه چراغ های ال ای دی به طور گسترده ای در زندگی روزمره ما استفاده می شود. با این وجود در فروشگاه های خرده فروشی، پارکینگ، انبار و… چراغ های LED به دلیل مقرون به صرفه بودن و صرفه جویی در مصرف انرژی انتخاب می شوند. به جز مزایای چراغ های LED، ما به کیفیت و مقاومت در برابر ضربه آنها نیز اهمیت می دهیم. چراغ ها باید الزامات مختلفی را در کاربرد های مختلف برآورده کنند تا ایمنی هم برای محیط زیست و هم برای افراد تضمین شود. در صنعت روشنایی، لازم است سطوح حفاظتی IK برای چراغ های سیلاب در فضای باز، چراغ های خیابان، چراغ های استادیوم و برخی چراغ های خاص ساخته شود. محیط استفاده از این چراغ های فضای باز اغلب خشن است و لازم است بررسی شود که آیا سطح حفاظت پوسته محصول روشنایی مطابق با صنعت و الزامات ملی است یا خیر. بنابراین، یک کد IK برای نشان دادن محافظت در برابر سایش و پارگی مکانیکی وجود دارد.
فهرست محتوا
استاندارد ضربه پذیری چراغ (IK) چیست؟
IK Code برای سطح حفاظت در برابر ضربه های مکانیکی خارجی برای محفظه های تجهیزات الکتریکی اعمال می شود. این فقط برای محفظه هایی با الزامات ویژه برای سطح حفاظت در برابر ضربه مکانیکی خارجی اعمال می شود. کد IK در ابتدا در استاندارد اروپایی BS EN 50102 تعریف شد. این کد در سال 2002 به عنوان یک استاندارد بین المللی پذیرفته شد. این استاندارد به EN 62262 تغییر نام داد. قبل از ظهور کد IK، گهگاه یک عدد سوم به IP مرتبط اضافه می شد کد حفاظت از ورود، برای نشان دادن سطح حفاظت در برابر ضربه – به عنوان مثال IP66(9). اما این سیستم غیر استاندارد بود، بنابراین یک استاندارد توسعه ظاهر می شود که از دو کد عددی جداگانه برای طبقه بندی مقاومت در برابر ضربه محفظه استفاده می کرد.
شاخص IK در واقع مخفف عبارت IMPACT PROTECTION می باشد و بیانگر میزان مقاومت چراغ در برابر ضربه، برخورد اجسام، سایش و مواردی از این قبیل است. اگر برای شما نیز جای سوال است که حرف K از کجا آمده است، باید بیان نمود که این مورد از واژه KINETIC برگرفته شده است و به معنای نیروی جنبشی است. به زبان ساده این شاخص به صورت کلی بیان می دارند که چراغ شما در برابر ضربه های مکانیکی تا چه اندازه می تواند از خود مقاومت نشان دهد.
این شاخص توسط چه سازمانی تعیین می شود؟
ضربه پذیری استاندارد و شاخص IK توسط کمیسیون الکتروتکنیک که به اختصار IEC نیز نامیده می شود، ارائه شده است. به صورت کلی باید در نظر داشته باشید که میزان روشنایی، مقاومت، میزان ضربه پذیری و شدت دما از جمله فاکتورهایی می باشند که در زمان خرید چراغ باید حتما مد نظر قرار داده شوند.
از همین رو انجمن IEC فاکتورهای مربوط به منابع روشنایی الکتریکی را بررسی نموده و استاندارد های مربوطه را ارائه می نماید تا سازگاری محصول مشخص شود. در این صورت میزان امنیت بالاتر می رود و افراد می توانند به صورت آگاهانه اقدام به خرید نمایند.
رتبه بندی IK
رتبه بندی IK از دو عدد به نام های IK01، IK02، IK03، IK04، IK05، IK06، IK07، IK08، IK09 و IK10 تشکیل شده است. هر چه این عدد بیشتر باشد، محافظت بهتر است. ژول واحد انرژی است که برای اندازه گیری انرژی آزمایش استفاده می شود.
کد IK با سه چکش مختلف آزمایش می شود.
- چکش آونگی
- چکش فنری
- چکش سقوط آزاد
نوع چکش باید با توجه به نوع تنش انتخاب شود. چکش فنری برای آزمایش ضربه از IK01 تا IK06 استفاده می شود، در حالی که چکش سقوط آزاد ضربه از IK07 به IK10 را آزمایش می کند. چکش آونگ برای آزمایش کل محدوده قابل استفاده است. اگر به سطح حفاظتی بالاتر از IK10 رسید، کد IK 10+ است. صرف نظر از اثر انرژی اضافی، استاندارد توصیه یک مقدار 50 J (ژول) است.
اعداد رتبه بندی IK به چه معناست؟
اعدادی که از IK پیروی می کنند معنای خاصی دارند و میزان محافظت در برابر ضربه مکانیکی را نشان می دهند. این یک سیستم 1 تا 10 با عدد بالاتر است که نشان دهنده یک محصول قوی تر است که می تواند ایمنی را در اثرات انرژی بالاتر حفظ کند.
شاخص های IK در زیر تشرح شده اند:
IK00: مقاوم نمی باشد.
IK01: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 0.25 کیلوگرم از ارتفاع 56 میلیمتری
IK02: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 0.25 کیلوگرم از ارتفاع 80 میلیمتری
IK03: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 0.25 کیلوگرم از ارتفاع 140 میلیمتری
IK04: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 0.25 کیلوگرم از ارتفاع 200 میلیمتری
IK05: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 0.25 کیلوگرم از ارتفاع 280 میلیمتری
IK06: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 0.25 کیلوگرم از ارتفاع 400 میلیمتری
IK07: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 0. 5 کیلوگرم از ارتفاع 400 میلیمتری
IK08: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 1.7 کیلوگرم از ارتفاع 300 میلیمتری
IK09: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 5 کیلوگرم از ارتفاع 200 میلیمتری
IK10: مقاوم در برابر سقوط جسمی با وزن 5 کیلوگرم از ارتفاع 400 میلیمتری
چگونه رتبه بندی IK تست کنیم؟
با اعمال مقدار انرژی مورد نیاز (ژول) به محفظه. ما این تست های استاندارد را در یک محیط کنترل شده با «افتادن کنترلی» وزن های تنظیم شده از ارتفاع و زوایای تنظیم شده روی محفظه انجام می دهیم. برای اعمال مقدار صحیح انرژی ضربه (ژول) از روش مشخص شده در استاندارد برای تحویل انرژی استفاده می کنیم. ضربات بدون پرش سه بار در یک نقطه انجام می شود. این آزمایش در چندین مکان در هر محفظه آزمایش انجام می شود و به دنبال نقاط ضعف است تا اطمینان حاصل شود که رتبه بندی IK برای کل محصول معتبر است، نه فقط قطعات سخت تر.
الزامات آزمون برای مقاومت در برابر ضربه مکانیکی کد IK
آزمایش باید در دما و فشار هوای مورد نیاز انجام شود. کلاس حفاظت برای کل محوطه اعمال می شود. به جز مواردی که در استاندارد محصول مربوطه مشخص شده باشد، محفظه باید برای تمام آزمایشات تمیز، نو و کامل باشد. آزمایش باید با چراغ های کاملاً مونتاژ و نصب شده انجام شود. لامپ نباید در طول آزمایش روشن شود و هیچ نیازی به پیش تصفیه برای نمونه های آزمایشی وجود ندارد.
اگر نصب لامپ ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد، آزمایش باید در محل نصب چراغ روشنایی انجام شود. در صورتی که به دلیل ساختار چراغ، آزمایش ضربه انجام نشود، می توان از یک چراغ مخصوص برای تکمیل آزمایش استفاده کرد. با این حال، لامپ نباید به گونه ای جایگزین شود که ویژگی های مقاومت مکانیکی آن را تضعیف کند.