آب، خاک و نور خوشید 3 عامل کلیدی در مثلث رشد گیاهان محسوب میشود. پرتو خورشید شامل طیف گستردهای از رنگها است که هر کدام در رویش و رشد گیاهان تاثیر خود را خواهد گذاشت. امروزه افراد برای رشد بهتر گیاهان خود از لامپهای مخصوصی کمک میگیرند. تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه نیز در مطالعات بسیاری به اثبات رسیده است.
به عنوان مثال با فراهمکردن نور آبی در مراحل اولیه رویش گیاهان، میتوانید رشد آن را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار دهید. علاوهبر این تاباندن نور بنفش به گیاهانی که میوه میدهند، سبب خواهد تا طعم و رنگ آنها نسبت به قبل با تفاوت چشمگیری همراه باشد. از این رو در ادامه به بررسی کامل اثرات هر رنگ و بهترین محصولاتی که برای رشد گیاه در بازار موجود است، خواهیم پرداخت.
فهرست محتوا
تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه
نور خورشید که بهترین گزینه برای رویش و رشد گیاهان محسوب میشود، تنها شامل یک طیف رنگی نیست. اگر نور خورشید را به طور دقیق و با جزئیات بررسی کنید، متوجه خواهید شد که چه طیفهایی برای رشد بهتر گیاهان مناسب است. اما موضوع این است که شاید در خانه و منازل مسکونی نتوان همواره نور خورشید را برای گیاهان فراهم کرد.
از این رو میتوان با کمک تجهیزات مصنوعی و لامپهای رشد گیاه، هر رنگ نور را به صورت جداگانه در مراحل مختلف تامین کرد. این امر به رشد بهتر و سریعتر گیاه و حتی طعم بهتر میوههای برخی از آنها موثر خواهد بود. در ادامه به بررسی تاثیر رنگ نور در رویش و رشد گیاهان میپردازیم:
رنگ آبی، موثرترین نور در مراحل اولیه رشد گیاه
نور آبی یکی از پرتوهایی است که در میان سایر طیف موجود در نور خورشید، از انرژی بالاتری برخوردار است. طول موج آن معمولا در بازه حدودی 430 تا 500 نانومتر قرار میگیرد. طبق بررسیهایی که درباره این رنگ نور انجام شده، یکی از مهمترین مواردی است که در مراحل اولیه رشد گیاه، برای فتوسنتز آن نیاز خواهد بود.
این طیف رنگی در کلروفیلسازی گیاهان تاثیر شگرفی دارد. این نور میتواند به کمک کریپتوکروم روی رشد گیاه اثر بگذارد؛ کریپتوکروم یکی از مهمترین گیرندههای گیاه برای جذب نور آبی است. زمانی که در مراحل اولیه رویش گیاه به آن نور آبی برسد، مواد مغذی بیشتر توسط آن جذب خواهد شد.
این امر سبب خواهد شد تا ساختارهای گیاه نظیر ساقه از رشد طولی و ضخامتی بهتری نسبت به قبل برخوردار باشد. یکسری روزنههایی در برخی از گیاهان موجود است که در تنظیم آب و کربن دیاکسید آن موثر است. با تابیدن نور آبی به گیاه، باز و بستهشدن روزنهها تحتالشعاع قرار میگیرد.
رنگ قرمز، موثر در کنار نور آبی
با بررسیهایی که درباره تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه صورت گرفته، متوجه شدهاند که بهترین گزینه در ترکیب با نور آبی، طیف قرمز است. این موضوع به دلیل وجود گیرندههایی تحت عنوان فیتوکروم در گیاهان مختلف است. حضور این رسپتورها در گیاهان سبب افزایش جذب نور قرمز توسط آنها میشود.
به کارگیری نور قرمز سبب میشود تا تعداد میوهها و حجم آنها نسبت به قبل افزایش یابد. از این رو میتوان از ترکیب این پرتو در کنار نور آبی، به اثرات فوقالعادهای دست یافت. این پرتو همچنین در کاهش از دستدادن آب توسط گیاه موثر خواهد بود.
متا توپولین یکی از هورمونهای گیاهی محسوب میشود که مکانیسمهایی را به منظور جلوگیری از کاهش کلروفیل آن به راه میاندازد. نور قرمز یکی از فاکتورهای موثر در ترشح این هورمون در گیاهان است.
رنگ بنفش، موثر در طعم میوه گیاهان
تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه با یکدیگر متفاوت است. به طور کلی هرچه انرژی یک پرتو بیشتر باشد، اثر بهتری روی گیاهان مختلف خواهد گذاشت. رنگ بنفش یکی از این طیفها محسوب میشود و با داشتن انرژی بالا، در کنار فتوسنتز روی طعم میوهها نیز موثر است.
پیشتر درباره اثر رنگهای آبی و قرمز در این حیطه صحبت کردیم. موضوع بسیار مهمی که باید به خاطر بسپارید آن است که برای ایجاد پرتو بنفش، از ترکیب 2 رنگ قرمز و آبی کمک میگیرند. همین موضوع نیز سبب خواهد شد تمامی فواید این 2 طیف در چنین نوری وجود داشته باشد.
این موضوع در انتخاب محصولات و لامپهای رشد گیاه باید مورد توجه قرار بگیرد. برخی از محصولات نور سفیدی ساطع میکند و صرفا از پوشش بنفش رنگ برای آنها استفاده میشود. در این صورت تاثیرشان در رشد گیاه واقعی و همانند آن چیزی که توضیح دادیم نخواهد بود. اما اگر از ترکیب 2 نوع ال ای دی آبی و قرمز برای انتشار نور بنفش استفاده شود، شاهد تاثیر فوقالعادهای از آن خواهید بود.
رنگ سفید، نور نچرال برای رشد گیاه
موضوعی که سبب میشود نور خورشید به عنوان یکی از بهترین گزینهها برای رشد گیاهان مطرح شود، داشتن تمامی طیفها است. اگر دقت کنید نور خورشید به رنگ سفید دیده میشود. در حقیقت این نور سفید است که همه پرتوها را شامل میشود.
از این موضوع در سالهای اخیر برای طراحی خیلی از لامپهای رشد گیاهان کمک گرفتهاند. در واقع برای برخی از این محصولات از نور سفید استفاده میکنند که تاثیر بسیار خوبی در فتوسنتز گیاه دارد. این اثر فوقالعاده بیشتر به دلیل داشتن طیف گستردهای از پرتوها نظیر آبی، قرمز و بنفش است.
نور زرد، اثر معکوس در رشد گیاه
یکی از مواردی که در بررسی تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه باید به آن پردازیم، طیف زرد است. یکی از تصورات اشتباهی که در گذشته درباره گیاهان وجود داشته، این بوده که رنگ زرد برای رشد آنها بهترین گزینه است. اما اگر بخواهید طبق دادههای علمی این موضوع را بررسی کنید، مطمئنا به نتایج دیگری دست مییابید.
این رنگ نور در کنار سایر طیفها تاثیر مثبتی در رشد و فتوسنتز گیاهان دارد. اما نکته مهم آن است که این تاثیر مثبت در کنار سایر پرتوها صدق میکند. رنگ زرد به تنهایی در کاهش تولید کربوهیدرات گیاهان اثرگذار است. همین موضوع سبب خواهد شد با قراردادن گیاه زیر لامپهایی با نور زرد، رشد آن چه بسا کمتر از حالت عادی باشد. از این رو باید به استفاده از سایر پرتو در کنار آن دقت کنید.
رنگ سبز، کمترین اثر در رشد گیاه
خیلی از کاربران ممکن است با این سوال مواجه شوند که گیاه در حضور کدام رنگ کمترین رشد را دارد. در میان تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه، سبز شاید کمترین سهم را داشته باشد. این پرتو نیز از انرژی پایینی برخوردار است و به همین علت تاثیری به مراتب کمتر از رنگهای آبی و بنفش خواهد داشت.
این پرتو بیشتر نقش مکمل را در کنار سایر طیفها ایفا میکند. البته ممکن است از ترکیب آن با سایر پرتوها، رنگ جدیدی حاصل شود که در رشد گیاه موثر باشد. با این حال، نسبت به سایر گزینههایی که بررسی کردیم، سبز کمترین اثر را در فتوسنتز و رشد گیاهان خواهد داشت.
رنگ نارنجی، اثری مشابه نور زرد در رشد گیاه
نارنجی نیز از دیگر پرتوهایی که است که میتوان اثر آن را در کنار تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه بررسی کرد. به طور کلی این رنگ اثری بین پرتو زرد و قرمز دارد. در حقیقت با توجه به اینکه ماهیت و طول موج آن کمی به رنگ قرمز شبیهتر است، اثر آن بر رشد گیاه نسبت به پرتو زرد بیشتر است. در کل باید بدانید که سه رنگ نارنجی، سبز و زرد بیشتر نقش مکمل برای فتوسنتز گیاهان را دارد.
لامپ رشد گیاه استوانهای یزد نور
یکی از محصولاتی که میتوانید به این منظور از آن کمک بگیرید، چراغهای رشد گیاه استوانهای یزدنور است. این محصول به شکل استوانه طراحی میشود و بطور سقفی میشود. همچنین دارای رنگ نور نچرال است و میتواند طیف گستردهای از پرتوها را برای رشد گیاهان فراهم کند که به آن فول اسپکتروم میگویند.
از دیگر ویژگی این محصول، آن است که زاویه تابش 120 درجهای را برای گیاهان فراهم میکند. همچنین از چیپ COB برای طراحی آنها استفاده میشود. دقت کنید که کیفیت آن توسط شرکت یزدنور برای حداقل 3 سال تضمین میشود.
گیاهان در چه نوری بهتر رشد می کنند؟
در این مقاله سعی کردیم تاثیر انواع رنگ نور در رشد گیاه را به طور کامل معرفی کنیم. همانطور که احتمالا تا به اینجای کار متوجه شدید، تقریبا اکثر پرتوهای نوری روی فتوسنتز و رشد گیاهان تاثیر خاص خود را خواهد گذاشت. از این رو برای تامین نور مناسب برای چنین منظوری، بهتر است همه طیفها را فراهم کنید.
البته این موضوع شاید در عمل کمی دشوار باشد. به همین علت میتوانید سراغ محصولاتی بروید که بیش از یک طیف نوری را فراهم کند. به عنوان مثال رنگ بنفش با داشتن 2 طیف قرمز و آبی میتواند تاثیری به مراتب بیشتر از خیلی از پرتوها داشته باشد. همچنین رنگ سفید یکی از بهترین گزینهها برای لامپها رشد گیاه در مصارف خانگی محسوب میشود.
2 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
سلام
آیا این رنگ های گفته شده برای همه گیاهان صدق می کنه؟
یا بعضیاشون در رنگ دیگه ای رشد بهتری دارن؟
سلام وقت بخیر. قطعا هر گیاهی برای رشد نیاز به شرایط خاصی دارد و همه گیاهان یکسان نیستند ولی موارد گفته شده برای طیف وسیعی از گیاهان با شرایط معمول صدق میکند.