چراغ اسپات (SPOT) چیست؟ چراغ با تابش نور نقطه ای یا لامپ اسپات لایت (Spotlight) جزو تجهیزات نوری است. نور های نقطه ای که بسیار پرکاربرد در تجهیزات نورپردازی است و نور را برجسته می کند. تا به حال فکر کرده اید که سرچشمه چراغ های اسپات از کجاست؟ جالب است بدانید، از تئاتر که با استفاده از چراغ های تابش نقطه ای برای نشان دادن بازیگران اصلی استفاده میشد. برخلاف پروژکتور ها که به یک فضای وسیع نور می تابانند، چراغ های SPOT تابش نور نقطه ای و محدود دارند. در واقع نور متمرکز و تاکیدی دارند. در این مقاله به طور کلی سعی داریم تا شما را با اسپات لایت ها، انواع مختلف آن، کاربرد و ویژگی های هر کدام به صورت مفصل و تک به تک آشنا سازیم.
درباره ساختار این چراغ چیزی می‌دانید؟ یکی از معروف ترین چراغ های اسپات، چراغ قوه است. اسپات لایت شامل تجهیزاتی مانند دیافراگم عنبیه و لنز قابل تنظیم نور، کرکره است. چراغ اسپات را بر اساس پخش نور و مدل تابشی که دارند به 2 دسته تقسیم کرده اند:
- همگرا
- واگرا
فهرست محتوا
لامپ های همگرا
این دسته از لامپ ها پرتو های نور را در یک جهت منتشر می کنند و نور آن ها در یک نقطه مشخص است. نوری که از لامپ های اسپات همگرا منتشر می شود به صورت باریک و خطی است و برد بسیار بالایی هم دارد. لامپ های همگرا می توانند با روشنایی زیادی که دارند محیط قابل توجهی را پوشش دهند و یک نور نقطه ای خوب و قوی برای نورپردازی در فضا و روی محیط داشته باشند. چراغ قوه و جت لایت جزو این دسته هستند.
لامپ های واگرا
این دسته برخلاف لامپ های همگرا با اینکه وسعت پخش نورشان زیاد است، برد کمتری را روشن می کنند. چراغ هایی که کاربرد عمومی دارند مثل چراغ خواب، لامپ های ال ای دی و انواع لامپ های کم مصرف از جمله لامپ هایی هستند که در آن ها از لامپ واگرا اسپات استفاده شده است. همانطور که می دانید در ساخت چراغ خواب هم از لامپ های واگرا اسپات استفاده می کنند. برای تکمیل اطلاعات خود می توانید به مقاله اصول نورپردازی اتاق خواب مراجعه کنید.
توجه به زاویه تابش در هنگام خرید چراغ
در هنگام خرید چراغ های روشنایی و نورپردازی لازم است حتما نیازتان را با کارشناس فروش و یا یک متخصص روشنایی مطرح کنید. در مبحث نورپردازی تجاری، چراغ هایی که زاویه تابش بازتری دارند معمولا برای روشنایی عمومی استفاده می شوند. چراغ هایی ک زاویه تابش بسته تری دارند چراغ های نقطه ای برای روشنایی تاکیدی. با این حال زاویه تابش مورد نیاز شما ارتباط مستقیمی با محل نصب و فاصله چراغ با محل تابش دارد. تصویر زیر به خوبی تفاوت زاویه تابش‌های مختلف را نشان می دهد:
توصیه می‌کنیم حتما با استفاده از نرم افزار DiaLux طرحی تقریبی از محلی که می خواهید چراغ را نصب کنید تهیه کنید و شمایل آن بعد از استفاده را برای خودتان شبیه سازی کنید. اگر امکان استفاده از نرم افزارهای شبیه‌ساز را ندارید، می توانید برای کسب اطمینان از کیفیت مطلوب نورپردازی، ابتدا دو چراغ با زاویه تابش مختلف را خریداری کنید و به صورت عملی و واقعی پخش نور آن‌ها را مشاهده کنید و بعد از اینکه از انتخاب خود مطمئن شدید، خرید نهایی را انجام دهید.
تفاوت بین اسپات لایت و فلود لایت
بسیاری از ما تفاوت بین spotlight با floodlight را نمی دانیم اما این دو تفاوت بسیار چشمگیر و اساسی دارند. در یک سطح اولیه و ابتدایی اسپات لایت ها و flood lights دو نوع الگوی مختلف و متفاوتی است که نور را پخش می کنند. فلود ها نور بیشتر و زاویه پخش نور باز تر و بزرگ تری دارند؛ اما نکته ای که باید به آن توجه کنیم این است که فاصله کمی را نوردهی و روشن می نماید. به عنوان یک قاعده کلی، هر چقدر این الگو باریک تر باشد نور مسافت بیشتری را طی می کند. این نوع در چراغ های خودرو نیز قابل مشاهده است که نورهای باریک مسافت بیشتری را طی کرده اما هر چقدر پرتو های پایین دارای گستره وسیعی باشد، به اندازه زیاد دور نخواهد رفت.
علاوه بر این، مهم ترین تفاوتی که برای لامپ های اسپات و لامپ فلود وجود دارد، اندازه و شکل های مختلف این دو لامپ است. چراغ های فلود بسته به نوع و شکل آن ها کاربرد های مختلفی دارند. همچنین لامپ های فلود رنگ بندی های مختلفی دارند و در موارد تزئینی هم استفاده می شوند.
تفاوت اسپات لایت با واش لایت
همانطور که در مطالب بالا خواندیم، لامپ ها به 2 دسته همگرا و واگرا تقسیم می شوند. چراغ اسپات لایت، در دسته لامپ های همگرا قرار گرفته و برای فرستادن پرتو های نور به مسافت های دور، طراحی شده است. از آنجایی که زاویه تابش این لامپ ها کم‌تر از 40 درجه است، می توان نور آن ها را به سادگی کنترل کرد. همین قابلیت کنترل نور و انداختن آن روی نقطه ای خاص، سبب شده تا از این لامپ ها برای جلب توجه بینندگان استفاده شود.
از طرفی زاویه تابش چراغ‌های واش، نسبت به چراغ های اسپات بسیار بازتر بوده و در حدود 130 درجه است. درست است که این چراغ ها می‌توانند فاصله کمتری را روشن کرده و نمی‌توان نور آن ها را کنترل کرد؛ اما در عوض از پخش نور گسترده تری برخوردار هستند. البته باید توجه داشته باشید که توان مصرفی هر دو لامپ واش و اسپات لایت به یک اندازه است و تفاوتی ندارد.
طبق مطالب گفته شده، اگر قصد دارید تا روشنایی فضایی بزرگ نظیر پارکینگ را تامین کنید، باید به سراغ لامپ های واش بروید. از طرفی اگر می‌خواهید محیطی کوچک را در مسافتی طولانی روشن کنید، به چراغ اسپات لایت نیاز خواهید داشت. قدرت کنترل نور این نوع از لامپ ها سبب شده تا انتخاب بهتری برای موارد این چنینی باشند. امیدوارم مقاله چراغ اسپات (SPOT) چیست برای شما مفید واقع شده باشد.
